SOCJOLINGWISTYKA
by Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
openjournathemelogo
Szybki skok do zawartości strony
  • Nawigacja główna
  • Główna treść
  • Pasek boczny

logo

  • O nas
    • Zespół redakcyjny
    • Cel i zakres czasopisma
    • Polityka czasopisma
    • Zasady etyczne
    • Lista recenzentów
    • Kontakt
  • Dla autorów i recenzentów
    • Wytyczne edytorskie
    • Proces recenzji
    • Formularz recenzencki
    • Instrukcje OJS
  • Aktualny numer
  • Ogłoszenia
  • Archiwum
  • Home
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Languages
    • English
    • Polski
  • O nas
    • Zespół redakcyjny
    • Cel i zakres czasopisma
    • Polityka czasopisma
    • Zasady etyczne
    • Lista recenzentów
    • Kontakt
  • Dla autorów i recenzentów
    • Wytyczne edytorskie
    • Proces recenzji
    • Formularz recenzencki
    • Instrukcje OJS
  • Aktualny numer
  • Ogłoszenia
  • Archiwum
  1. Strona domowa
  2. Archiwum
  3. Tom 35 (2021): Socjolingwistyka
  4. ROZPRAWY I ARTYKUŁY

Numer

Tom 35 (2021): Socjolingwistyka

Data publikacji numeru: 31.12.2021
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Relacja na ty w świetle tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego

https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.35.17
Yumeko Kawamoto
Tokijski Uniwersytet Studiów Międzynarodowych, Japonia
https://orcid.org/0000-0002-6571-8676

Kontakt: Yumeko Kawamoto

yumeko.kawamoto@student.uj.edu.pl

SOCJOLINGWISTYKA, Tom 35 (2021): Socjolingwistyka
Data publikacji artykułu: 31.12.2021

  • Abstrakt
  • Cytuj
  • Referencje
  • Autor Szczegóły

Abstrakt




Artykuł przedstawia analizę tekstów korpusowych opisujących relację na ty w polskim społeczeństwie. Materiał badawczy stanowi ponad 600 tekstów z hasłem na ty oraz per ty zaczerpniętych z Narodowego Korpusu Języka Polskiego, które pozwalają zobrazować ogólny zarys relacji na ty. Zaprezentowana analiza pokazuje, że w relacji na ty istnieje jedna lub więcej z trzech więzi między rozmówcami: więź dla korzyści, więź dla swobody oraz więź uczuciowa. Więź dla korzyści łączy interlokutorów w realizowaniu wspólnego celu i taką relację na ty czasami można obserwować w środowisku politycznym. Niektóre teksty pokazały, że w dążeniu do swobody w interakcji również rodzi się więź łącząca osoby przechodzące na ty, a więź uczuciowa może dotyczyć rodziny czy długo znających się rozmówców. Przejście na ty można traktować jako akt potwierdzający istnienie jednej lub kilku z wyżej wymienionych więzi, nie zawsze jest on jednak równoznaczny z pozwoleniem na przekroczenie granicy prywatności. Wyniki analizy dowiodły również, że wyznaczniki społeczne takie jak wiek, hierarchia czy płeć mogą spowodować poczucie skrępowania przy przejściu na ty. Zasygnalizowane przez niniejszą analizę elementy stanowią istotną bazę do dalszych badań przedmiotu.




Słowa kluczowe

formy adresatywne korpus języka polskiego przejście na ty relacje międzyludzkie addressing forms linguistic corpus of Polish transition to a first-name basis interpersonal relations

Pełny artykuł

Generated from XML file
Referencje
  1. Brown, R., i A. Gilman. 1960. „The Pronouns of Power and Solidarity”. W Style in Language, red. T.A. Se- beok. Cambridge: MIT Press, 253–276.
  2. Grybosiowa, A. 2002. „Nowe sytuacje – nowe zachowania grzecznościowe”. Poradnik Językowy 2: 3–8. Handke, K. 2021.
  3. Socjologia języka, wyd. 1 (2. dodruk). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Hudson, R.A. 1991. Sociolinguistics, wyd. 2. Cambridge: Cambridge University Press.
  4. Huszcza, R. 1980. „O gramatyce grzeczności”. Pamiętnik Literacki 71 (1): 175–186.
  5. Huszcza, R. 1996. Honoryfikatywność. Gramatyka, pragmatyka, typologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  6. Huszcza, R. 2000. „Jeszcze o honoryfikatywności polskich zaimków osobowych”. Poradnik Językowy 6: 21–30.
  7. Jabłoński, A. 2017. „Wewnątrz i na zewnątrz kultury. Komu potrzebna jest «grzeczność»?”. Tertium Linguistic Journal 2 (1): 129–141.
  8. Kotikowa, W. 2002. „Formy adresatywne we współczesnym języku rosyjskim, polskim i w amerykańskim wariancie języka angielskiego. Charakterystyka socjolingwistyczna”. Poradnik Językowy 1: 43–51. Łaziński, M. 2006. O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  9. Marcjanik, M. 1997. Polska grzeczność językowa. Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego.
  10. Marcjanik, M. 2006. „ABC grzeczności językowej”. W Polszczyzna na co dzień, red. M. Bańko. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  11. Marcjanik, M. 2007. Grzeczność w komunikacji językowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  12. Marcjanik, M. 2014. Słownik językowego savoir-vivre’u. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
  13. Marcjanik, M. 2015. „Współczesna etykieta językowa – zmierzch wartości?”. Studia Medioznawcze 4 (63): 115–119.
  14. Markowski, A. 2018. Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  15. Narodowy Korpus Języka Polskiego. http://www.nkjp.uni.lodz.pl/ (9 marca 2021).
  16. Nowakowska, M. 2011. „Podstawy etykiety językowej w wybranych podręcznikach do nauki języka polskiego jako obcego”. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 18: 201–209. Ożóg, K. 2001. Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.
  17. Ożóg, K. 2018. „Słowa dobre i słowa złe w komunikacji między Tobą a mną”. W W obliczu emocji, red. A. Myszka, i K. Bieńkowska. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 15–30 (Głos – Język – Komunikacja, t. 5).
  18. Pisarkowa, K. 1979. „Jak się tytułujemy i zwracamy do drugich”. Język Polski 1: 5–17.
Read More

Referencje


Brown, R., i A. Gilman. 1960. „The Pronouns of Power and Solidarity”. W Style in Language, red. T.A. Se- beok. Cambridge: MIT Press, 253–276.

Grybosiowa, A. 2002. „Nowe sytuacje – nowe zachowania grzecznościowe”. Poradnik Językowy 2: 3–8. Handke, K. 2021.

Socjologia języka, wyd. 1 (2. dodruk). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Hudson, R.A. 1991. Sociolinguistics, wyd. 2. Cambridge: Cambridge University Press.

Huszcza, R. 1980. „O gramatyce grzeczności”. Pamiętnik Literacki 71 (1): 175–186.

Huszcza, R. 1996. Honoryfikatywność. Gramatyka, pragmatyka, typologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Huszcza, R. 2000. „Jeszcze o honoryfikatywności polskich zaimków osobowych”. Poradnik Językowy 6: 21–30.

Jabłoński, A. 2017. „Wewnątrz i na zewnątrz kultury. Komu potrzebna jest «grzeczność»?”. Tertium Linguistic Journal 2 (1): 129–141.

Kotikowa, W. 2002. „Formy adresatywne we współczesnym języku rosyjskim, polskim i w amerykańskim wariancie języka angielskiego. Charakterystyka socjolingwistyczna”. Poradnik Językowy 1: 43–51. Łaziński, M. 2006. O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Marcjanik, M. 1997. Polska grzeczność językowa. Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego.

Marcjanik, M. 2006. „ABC grzeczności językowej”. W Polszczyzna na co dzień, red. M. Bańko. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Marcjanik, M. 2007. Grzeczność w komunikacji językowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Marcjanik, M. 2014. Słownik językowego savoir-vivre’u. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Marcjanik, M. 2015. „Współczesna etykieta językowa – zmierzch wartości?”. Studia Medioznawcze 4 (63): 115–119.

Markowski, A. 2018. Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Narodowy Korpus Języka Polskiego. http://www.nkjp.uni.lodz.pl/ (9 marca 2021).

Nowakowska, M. 2011. „Podstawy etykiety językowej w wybranych podręcznikach do nauki języka polskiego jako obcego”. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 18: 201–209. Ożóg, K. 2001. Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.

Ożóg, K. 2018. „Słowa dobre i słowa złe w komunikacji między Tobą a mną”. W W obliczu emocji, red. A. Myszka, i K. Bieńkowska. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 15–30 (Głos – Język – Komunikacja, t. 5).

Pisarkowa, K. 1979. „Jak się tytułujemy i zwracamy do drugich”. Język Polski 1: 5–17.

Biografie autora nie są dostępne.
Pobierz PDF
PDF
Statystyki
Przeczytano : 470 Pobrano: 1118

Downloads

Download data is not yet available.

Table Of Contents

Poznaj nasz zespół

Katarzyna Skowronek
Instytut Języka Polskiego
Polska Akademia Nauk
Redaktor naczelny
 
 
 
Helena Grochola-Szczepanek
Instytut Języka Polskiego
Polska Akademia Nauk
Redaktor działu
 
Maciej Czerwiński
Uniwersytet Jagielloński
Redaktor działu
 
Małgorzata Czachor
Instytut Języka Polskiego
Polska Akademia Nauk
Sekretarz redakcji
Więcej
Redakcja poleca

Lingua receptiva czy lingua franca? Wybór modelu komunikacji językowej na polsko-czeskim pograniczu

Dec 21, 2019
Piotr Nieporowski, Magdalena Steciąg, Lukáš Zábranský

Ile jest negowania w negacji? – multimodalna analiza wystąpienia publicznego (pilotażowe badanie z elementami ilościowymi)

Dec 21, 2019
Sonia Gembalczyk

Przemianki, czyli miana towarzyskie jako znak inicjacji w polskich cechach rzemieślniczych

Dec 21, 2019
Danuta Lech-Kirstein

Pojęcie wolności w optyce dychotomii swoi–obcy w tekstach sowieckiego ideologicznego subdyskursu o kulturze lat 1953–1957

Dec 21, 2019
Piotr Zemszał

Materiały do nauki języka angielskiego wydawane od końca XVIII do połowy XX wieku jako źródła badań polsko-angielskich kontaktów językowych. Prolegomena badawcze

Dec 21, 2019
Irmina Kotlarska

Fleksyjne wykładniki stylizacji na polszczyznę Żydów w przedwojennym szmoncesie kabaretowym

Dec 21, 2019
Anna Krasowska

Właściwości fonetyczne i fleksyjne języka familijnego Joachima Lelewela (na podstawie listów do najbliższych)

Dec 21, 2019
Violetta Jaros

Rodzinna polityka językowa. Strategie komunikacyjne w wychowywaniu dzieci trójjęzycznych

Dec 21, 2019
Julia Murrmann

Drugie życie gwary — dialektyzacja w wybranych powieściach Katarzyny Bereniki Miszczuk

Dec 21, 2019
Błażej Osowski

Badanie zmian językowych na szyldach sklepów w Malezji: studium diachroniczne w George Town w stanie Penang

Dec 21, 2019
Selim Ben Said, Teresa Wai See Ong

O korzyściach z nauczania oraz uczenia się języka polskiego jako obcego (wyniki sondażu)

Dec 21, 2019
Mirosława Sagan-Bielawa

Ewolucja odmian kręgu zewnętrznego: nigeryjska odmiana języka angielskiego

Dec 21, 2019
Mayowa Akinlotan

Piciorys w przestrzeni dyskursu terapeutycznego. Wstęp do lingwistycznej charakterystyki gatunku

Dec 6, 2019
Bożena Żmigrodzka

Prawa językowe i dyskryminacja językowa w prawie Unii Europejskiej

Dec 21, 2019
Cezary Węgliński

Honoryfikatywność jako sposób kształtowania relacji w populizmie

Dec 21, 2019
Małgorzata Kołodziejczak, Marta Wrześniewska-Pietrzak

Terminologia Unii Europejskiej i brukselizmy: ewolucja

Dec 21, 2019
Anna Ciostek

O problematyce kobiecej na płaszczyźnie językowej w kontekście zagadnienia równych szans w Polsce, Rosji i Bułgarii

Dec 21, 2019
Joanna Satoła-Staśkowiak, Wojciech Sosnowski

Na początku było słowo. Struktura argumentacyjna artykułów prasowych na temat dyskursu miłosierdzia wobec uchodźców

Dec 21, 2019
Natalia Zawadzka-Paluektau

       

Cel i zakres czasopisma

więcej...

Polityka czasopisma

więcej...

Zasady etyczne

więcej...

Wytyczne edytorskie

więcej...

Socjolingwistyka

 

 

Adres:

IJP PAN

Socjolingwistyka
Instytut Języka Polskiego PAN
al. Mickiewicza 31
31-120 Kraków

Kontakt:

tel: +48 12 6325692, wew. 401
e-mail: socjolingwistyka@ijppan.pl

© 2024 Socjolingwistyka | Wszystkie prawa zastrzeżone. | Od roku 2020 czasopismo publikuje artykuły naukowe na licencji CC BY-ND 4.0
Creative Commons License Site uses optimized OJS 3 PKP by openjournaltheme.com
Themes by Openjournaltheme.com
https://socjolingwistyka.ijppan.pl/index.php/SOCJOThemes by Openjournaltheme.com